czwartek, 15 listopada 2012

Życie codzienne na Malediwach

Religia. 

Mieszkańcy Malediwów to muzułmanie. Oficjalnie nie istnieją inne grupy religijne. Jeśli ktoś nie jest muzułmaninem, zgodnie z zapisami w konstytucji z 2008 roku, nie może być obywatelem Malediwów. Na wyspach nie świętuje się urodzin, najważniejszym wydarzeniem w życiu każdego mężczyzny jest obrzezanie, do którego dochodzi w wieku 6 lub 7 lat. Jest to wydarzenie rozmachem większe od ślubu i jego świętowanie trwa kilka dni. Role w społeczeństwie, zwłaszcza na wyspach są tradycyjne. Mężczyźni zajmują się pracą, kobiety domem i opieką nad dziećmi. Dużo kobiet nosi chusty, purdah, tradycja stroju, który odsłania tylko oczy nie jest praktykowana.

Modlitwy odbywają się 5 razy w ciągu dnia. Pierwszy raz godzinę przed wschodem Słońca, druga modlitwa około południa, trzecia popołudniu około 15.30, czwarta o zachodzie Słońca i ostatnia wczesnym wieczorem. Do każdej modlitwy wzywa muezin. Jego wezwanie emitowane jest z głośników, znajdujących się na minarecie meczetu i pojawia się także w telewizji. Wszystkie kanały na Malediwach przerywają swoje audycje, by przypomnieć o porze modlitwy i pójściu do meczetu. Sklepy i biura zamykane są na 15 minut. Niektórzy idą do meczetu, niektórzy klękają, w miejscu w którym się znajdują, inni nie uczestniczą w sposób widoczny. Najwięcej osób odwiedza meczety na modlitwie o zachodzie Słońca i w południe w piątek.

Dziewiąty miesiąc kalendarza muzułmańskiego to Ramadan. Każdego roku rozpoczyna się on wcześniej niż w roku poprzednim. Ustala się go w oparciu o kalendarz księżycowy, gdzie każdy miesiąc ma 28 dni. Ramadan jest miesiącem postu. Między wschodem a zachodem Słońca na Malediwach obywatele nie jedzą, nie piją, nie palą, nie uprawiają seksu. Posiłki zwykle są dwa, iftar po zachodzie słońca oraz suhur przed świtem. W czasie Ramadanu turyści przez wzgląd na grzeczność powinni unikać jedzenia, picia oraz palenia papierosów w miejscach publicznych. Koniec Ramadanu kończy się na Malediwach trzydniowym świętem państwowym i Kuda Eid, czyli religijnym festiwalem. W atmosferze radości ludzie odwiedzają się nawzajem i obdarowują prezentami. Grzecznością jest wówczas pozdrowić obywateli Malediwów popularnym wtedy zwrotem - "Eid Mubarak" (Wesołych Świąt) :)

Na wyspach ludzie cały czas boją się dżinów, złych duchów, które pochodzą z morza, ziemi i nieba. Są one obwiniane za wszystko czego nie można wytłumaczyć religią, lub nauką. W celu pokonania dżinów używa się fandhity, mikstury i czarów dostarczonych przez lokalnego znachora hakima, który wzywany jest również gdy choroba nie ustępuje, kobieta nie może zajść w ciążę, lub połowy ryb są słabe. Hakim może rzucić czar, pisząc frazy z Koranu na paskach papieru, które trzyma dana osoba, lub tuszem na talerzu z wodą tworząc specjalny eliksir, który następnie przeznaczony jest do wypicia. Popularne mikstury to isitri, eliksir miłości i varitoli, antidotum pomagające w rozwodach.

Edukacja.

Na Malediwach działa kilka przedszkoli, dzieci zaczynają w nich naukę Koranu w wieku 3 lat. Na każdej wyspie znajduje się państwowa szkoła podstawowa (madrasa). Niektóre są jednak bardzo małe, a edukacja kończy się na 5 klasach. Szkołę podstawową na Malediwach kończy 90% uczniów, 98% potrafi czytać. By kontynuować naukę w klasie 6 i 7, dzieci muszą się udać do szkoły średniej na większej wyspie. W stolicach każdego atolu działają centra edukacji, gdzie nauka kończy się na 10 klasie. Najlepsi uczniowie za darmo mogą kontynuować naukę w szkole wyższej. Takie szkoły wyższe są trzy. Największą z nich jest pierwszy uniwersytet otwarty na Malediwach - Maldives National University, który zainaugurował swoją działalność w lutym 2011 roku. Powstał on w wyniku reorganizacji wcześniej działającego college'u - Maldives College of Higher Education . 6 000 uczęszczających na uniwersytet studentów można podzielić na studentów programów długoterminowych (gdzie nauka trwa dłużej niż 1 rok akademicki) i krótkoterminowych. Na uniwersytecie znajdują się wydziały zdrowia, edukacji, turystyki, inżynierii i prawa Sharia.

Na Malediwach istnieje system pracy na rzecz państwa, za skromne wynagrodzenie, którego okres jest zależny od długości pobierania nauki w szkołach państwowych. W tym czasie można pracować w niepełnym wymiarze czasu pracy w drugim zawodzie i wiele osób ma właśnie drugą pracę, lub prowadzi własny interes. Wielu studentów po ukończeniu edukacji marzy o wyjeździe za granicę. Częstym kierunkiem jest Sri Lanka, Indie, Australia, Wielka Brytania.

Kobiety w społeczeństwie.

W XIV wieku Malediwami rządziły kobiety. Panowały wówczas 3 królowe i jeden król. Po przejściu od monarchii do republiki konstytucyjnej kobiety nie mogły stać na czele państwa. Prawo to zostało zniesione dopiero w roku 2008. Na wyspach dominuje tradycyjny model rodziny, gdzie kobieta zajmuje się dziećmi i obowiązkami domowymi. Wiele kobiet podejmujących pracę mieszka natomiast w Male. Według tradycji kobieta może wybrać sobie swojego męża i podać cenę (rhan). Cenę tą mąż musi zapłacić kobiecie w trakcie trwania małżeństwa, płatność może odbyć się w ratach, zależy to od wspólnych ustaleń. Jakkolwiek musi ona zostać spłacona, jeśli miałoby dojść do rozwodu. Kobiety żądają coraz wyższych cen, odzwierciedlając swoje wyższe oczekiwania, a także sceptycyzm co do bajkowego życia po ślubie :). Ślub sam w sobie jest stonowaną uroczystością, której towarzyszy duży bankiet, dla rodziny i przyjaciół. Dyskryminacja płci jest niewielka. Kobiety na Malediwach mogą posiadać własne grunty i nieruchomości. Wg prawa islamskiego Sharia ziemia dziedziczona jest przez syna i córkę w równych udziałach. Kobiety na Malediwach cenią sobie wolność osobistą i doświadczają jej o wiele więcej niż kobiety w większości społeczeństw muzułmańskich.

Transport.

Na Malediwach jest zaledwie około 100 km dróg. Popularnym środkiem transportu, którego nazwa stanie się częścią naszego słownictwa już po kilku godzinach jest dhoni :) Jest to wielofunkcyjna łódź, budowana w różnych kształtach i rozmiarach. Tradycyjna dhoni pochodzi od arabskich łodzi dhow, ale została ona tak zmieniona i udoskonalona, że jest to projekt lokalny. Tradycyjne łodzie dhoni mają wysoki, zakrzywiony dziób. Rufa jest płaska, kadłub wykonany z drzewa kokosowego. Mówi się, że najlepsi fachowcy od budowania łodzi mieszkają na atolu Raa. 12 robotnikom z produkcją 14 metrowego kadłuba schodzi około półtora miesiąca. Wiele wysp jest tak małych, że można je obejść w kilka/kilkanaście minut. Po paru dniach zna się na pamięć każdy kamień i każdą muszlę :)

Polityka / Media.

Mohammed Waheed Hassan, prezydent Malediwów.
Na Malediwach działa system wielopartyjny, przyjęty jednogłośnie przez Radę Obywatelską w roku 2005. Malediwy nie mają premiera, głową państwa i jednocześnie szefem rządu jest prezydent. Jest on wybierany bezpośrednio przez obywateli. Jeden kandydat może być prezydentem Malediwów maksymalnie przez dwie kadencje, trwające 5 lat. Głosować na prezydenta może każdy obywatel, który ukończył 21 lat. Pierwsze w pełni demokratyczne wybory prezydencie obyły się w kraju w roku 2008. Głową państwa wybrany został Mohamed Nasheed. Funkcję swoją pełnił przez niespełna 4 lata. Zrezygnował w lutym bieżącego roku w wyniku rewolucji, jaka ogarnęła Malediwy. Iskrą, która wywołała cichy zamach stanu był wydany przez prezydenta miesiąc wcześniej rozkaz aresztowania sędziego, który zwolnił z aresztu jednego z jego politycznych wrogów. Przez konserwatywnych mułłów prezydent oskarżany był także w meczetach, że jest wrogiem islamu. Po obaleniu prezydenta zamachowcy pokazywali w telewizji butelki whisky, jakie rzekomo znaleźli w jego gabinecie :). Od 7 lutego 2012 nowym przywódcą został wcześniejszy wiceprezydent Mohamed Waheed Hassan.

Przed wyborami w roku 2008 media na Malediwach były mało opiniotwórcze, powtarzając raczej stanowiska przyjęte przez rząd na temat bieżących spraw. Debata była tłumiona, audycje religijne nie były powszechne, jedynym środkiem masowego przekazu, który podjął się polemiki był serwis internetowy Minivan News. Aktualnie żywa debata obecna jest we wszystkich mediach. Na Malediwach wychodzą codziennie 4 gazety - Miadhu, Haveeru, Jazeera i Aufathis. Pierwsze dwie posiadają angielskie wydania internetowe. Państwowy kanał telewizyjny na Malediwach to TVM.


Sport

Malediwy uczestniczą w igrzyskach olimpijskich od olimpiady w Seulu w roku 1988. Reprezentacja nigdy nie zdobyła jednak medalu na igrzyskach. Nigdy też nie wzięła udziału w olimpiadzie zimowej.

Bashi.
Najbardziej popularnym sportem na Malediwach rozgrywanym przez cały rok jest piłka nożna. Malediwy mają własną ligę piłki nożnej, z klubami o takich nazwach jak Valencia, czy Victoria. Co roku rozgrywane są turnieje z drużynami z krajów sąsiednich. Mecze odbywają się m.in. na Stadionie Narodowym w Male. Popularna ponadto jest siatkówka i krykiet. W krykiet gra się w Male przez kilka miesięcy począwszy od marca. W siatkówkę gra się w hali, na plaży, w parkach. Malediwy posiadają dwie hale kryte, jest to Centre for Social Education, w zachodniej części Male i nowsza hala położona na wschód od Nowego Portu. Obiekty posiadają boiska przeznaczone do gry w siatkówkę, koszykówkę, kort do badmintona.

Na Malediwach spotkać możemy także kilka tradycyjnych gier. Takie gry to, np. bai bala, w której jedna drużyna próbuje oznaczyć członków drugiej znajdującej się w środku kręgu, czy tug-of-war nazywana także wadhemun. Bashi to kobieca gra rozgrywana na boisku przypominającym kort tenisowy, gdzie jedna kobieta stoi tyłem do siatki i serwuje piłkę tenisową do tyłu. Po drugiej stronie siatki znajduje się drużyna kobiet, która piłkę próbuje złapać. Thin mugali jest grą podobną do baseballu, rozgrywaną na Malediwach od ponad 400 lat. Tradycyjne gry stają się jednak coraz mniej popularne, a młodzi ludzie wybierają sporty międzynarodowe.

1 komentarz:

  1. Super artykuł! Mam nadzieję, że kiedyś odwiedzę to miejsce :)

    OdpowiedzUsuń